Ús idee is in reis- wurdboek te meitsjen om op paad te gean troch Dútslân en Denmark. It Frysk libbet dêr op ferskaate plakken, mar dan oerol krekt in bytsje oars. Dit reisboekje giet dan helpen om mei minsken yn dy omkriten te praten oer de dagelijkse dinkjes. En jo weiwiis te meitsen oer it lân en de rûte. Ek is der plak sels oantekeningen te meitsjen. Fan belibbenissen en tillefoannummers bijfoarbyld. En meitsje jo no tige goeie kameraden ûnderweis, dan kin je mei syn allen nei Helgolân! It Friesen-Droapen festival wat ien kear yné treie jier plak fynt. Om dêr fjidder te praten en in moaie tiid te ha!

Wy tinke foar it ontwikkeljen fan it bûkje wol tusken de 10.000,- en 15.000,- brûke te kinnen. We ha dit noch nea by de hân hân. Mar we tinke an it skriuwen, it betinken, it interviewen fan minsken, de opmaak en úteindelijk it drukken fan in earste oplage dit wil nêdich te wêzen. Dat kin tafolle yn de praktyk natuurlik. Mar we kinne lang net alles sels, dus wolle ek minsken ynhure hjirfoar.  In gearwurking mei Frisiacoast Trial slútte we net út, at se dêr foar iepen stean. Se ha sawot alles by de kop hân, mar in fysike gids is der noch net. 

Wy hawwe in plan opfette om in soartemint fan biblioteek fan ferhalen op priemmen te setten. Alle doarpen en stêden yn Fryslân hawwe in skiednis en dus in skat oan ferhalen, lytse en grutte. It soe skande wêze as dy teltsjes en ferhalen yn it ferjit reitsje, want ferhalen fertelle heart by ús kultuer. Se moatte hieltyd trochferteld wurde. 

Wy wolle fertellers ferhalen ynsprekke litte yn in studio, dêr’t ta de ferbylding sprekkende eftergrûnlûden bymakke wurde. It komt del op it âldere idee fan in harkspul, mar dan oars. It arsenaal oan ferhalen kin stadichoan waakse en tagonklik wêze foar elkenien, want elk kin meidwaan. 

Yn ús tiid is it foar elkenien mooglik om mei de telefoan opnamen te meitsjen. De nei ús trochstjoerde ferhalen kinne wy wer opstjoere nei in studio, dy’t dêr passende lûden by montearret. It jild brûke wy foar it meitsjen fan de site en it montearjen fan de eftergrûnlûden. 

It wurdt in Frysk side. De ferhalen wurde foarlêzen en útskreaun. Drege wurden wurde oersetten nei it Hollansk.  De ynvestearring foar elts ferhaal is ûngefear 100 oant 150 euro. Dat hat te krijen mei hoe lang it ferhaal is. Foar 15.000 euro kinne wol 100 ferhalen makke wurde.  

Bern foar Bern, de Fryske “Kinderen voor Kinderen”

Sjonge, Frysk, eigen ynbring, sichtberens, takomst en wille dat is de basis fan dit projekt “Bern foar Bern”

As bern hearde ik nei de ferskes fan Kinderen voor Kinderen, wat hie ik dêr graach oan mei dien. Mar ja… ik hie net de goeie taal/prate sûnder accent en it wie sa fier fuort, dat sein myn heit en mem alteast!  Dat soe wol neat wurde, dus spitichernôch gjin kans hân. De ferskes koe ik allegear meisjonge en ik wit se no noch!

Doel en doelgroep:

It doel fan dit projekt is om de bern sels yn it spier te krijen en nei tinken te litten oer it hipper meitsjen fan it Frysk, it betinken fan teksten, meitsje fan filmkes, sjonge litte ensf.

Bern (groep 7/8 basisskoalle) yn de kunde komme litte mei it Frysk op in hippe oanslutende wiize. Skoallen kinne har hjirfoar opjaan. Dit kin spesifyk mei de eigen groep, mar dat kin fansels ek mei oare skoallen, ôfhinklik fan de opjefte/ôfstân.

Resultaat:

In youtubekanaal/cd/plaat  mei 8 berneferskes, skreaun en makke troch bern út de provinsje Fryslân. Dit kin fan alles wêze, nije ferskes, nije teksten op besteande “populaire” ferskes, rap, spoken word, ensf.

Sa wurket it twa kanten oer, foar de bern dy’t meidien ha mar ek foar de bern dy’t der nei harkje/sjogge.

De helte fan de opbringst fan dit projekt kinst brûke foar in goed doel, ek keazen troch de bern dy’t meidogge, en de oare helte kinst brûke foar it ferfolchprojekt.

Hiphop is tsjintwurdich sawat it meastbeharke sjenre yn de wrâld, alhielendal ûnder jongerein, mar yn it Frysk is it hast net te finen. Dit wylst Fryske rap just oan jongerein sjen litte dat it Frysk net "âldfrinzich"/oubollig hoecht te wêzen. It kin Frysk op ‘e kaart sette as modern, brûkber en berikber foar elkenien.

No wol it gefal dat we ús op in momint befine dat er dochs in hantsjefol Frysktalige rappers dwaande binne. Yn febrewaris noch hat in groepke jeugd op eigen inisjatyf in oere lange in Fryske rapútstjoering op Omrop Fryslân makke: https://youtu.be/xzfj5sDCv-8.

Troch dit soart inisjativen no te stimulearjen, bestiet de kâns dat mear jongerein berikt wurde en ynspirearre reitsje om ek oan de slach te gean mei Fryske muzyk. Dat mei bêst, want de gemiddelde âldens by Frysk Sjongfestival Liet wurdt der bygelyks ek net leger op. Troch te boartsjen mei de taal - wêr’t rapteksten har prachtich foar liene - komt der taalfernijing op gong, en dat hâldt in taal yn libben.

Wêr kin in dof jild fan bygelyks € 1.500-2.000 foar brûkt wurde?

• In hiele protte! Budzjet foar fideoclips fan Fryske rappers sa as Sample Text, Súdwest Shankers, Lil Pier en evt. oaren. In foarbyld fan in resinte rapclip: https://youtu.be/sFeC16F4acQ. (Dizze jonges ha de hiele clip selsmakke en alle bykommende kosten út eigen bûse betelle. Dochs ha se der tûzenen jongeren mei berikt. Mei budzjet is der grif noch folle mear mooglik!)
• Budzjet foar promoasje fan nije nûmers, albums; fotografy foar albumcovers.
• Budzjet om optredens te regeljen en evt. materiaal dêrfoar
• Budzjet foar studiotiid mei in profesjonele producer (bygelyks by it Hitfabryk yn Gytsjerk), of just om materiaal oan te skaffen (mikrofoan, MIDI-keyboard ensafh.) foar eigen produksje, sa’t tsjintwurdich gebrûklik is.
• Plus, as ien jild beskikber stelt is dat ekstra motivaasje om produkten del te setten fan in sa heech mooglike kwaliteit.

De effekten binne miskien net direkt yn de fysike wrâld te merken, mar wol digitaal. Mei Fryske rap(clips) wurdt it Frysk mear sichtber online, op YouTube, Instagram, TikTok ensafuorthinne. De jeugd wit úteinlik sels it bêst hoe’t it oare jeugd berikt, mar it ûntbrekt harren gauris oan finansjele middelen. De kreativiteit, de nocht en de ambysjes binne der: no noch de stipe.

Doarpsbelang en Deinum Doe en No soene mei Stim fan Fryslân in grutte dream realisearje wolle. De histoarje fan ús doarp, de markante gebouwen it âlde tsjerkepaad fan Deinum nei Blessum en Boksum, wa wit no noch as ynwenner, fytser, toerist of de jonge bern wat der eartiids spile yn dit doarp. De âldere generaasje kin noch it ferske “en yn Deinum stiet de sipel op de toer, sipel op de toer, sipel op de toer.....” Deinum hat noch safolle mear en moais oan ferhalen en histoarje om te fertellen oan al dy minsken dy’t hjir yn it doarp wenje of lâns komme, ynwenners fan de provinsje, Friezen om utens of toeristen. Wisten jo wol dat Sjouke de Zee, tsiismakker yn Deinum wenne en op it fabryk wurke hat? Hoe moai soe it wêze as der in gedicht of ferhaal fan Sjouke ûnderweis foarby komt? Of witte jo eins net wa Sjouke de Zee wie? Kom dan ris nei Deinum!

Dy ferhalen en histoarje stean foar in grut part yn boeken oer it doarp mar wy soene dy ferhalen ûntslute wolle- sichtber meitsje - oan de dyk, by in hûs of in tún yn it doarp, yn it lân hjir om it doarp. Sichtber foar elkenien en yn it Frysk fansels, dat is hjir sa gewoan.

Wat sille we dwaan

We litte buorden mei twatalige ferhalen yn it Frysk en Nederlânsk en mei foto’s meitsje. De ferhalen wurde skreaun troch Doe en No. It gehiel sil opmakke wurde moatte troch in ûntwerper en drukt. De buorden moatte dan te plak yn it doarp, dêr binne we sels handich genôch foar.

 Dizze buorden wolle we in QR-koade meijaan sadat der noch mear eftergrûn ynformaasje te krijen is, dit heart by de ûntwerp kosten. Fierders wolle we ek in boekje mei in kuierroute útjaan, yn it boekje kin it ferhaal wat wiidweidiger ferteld wurde. Te keap yn it doarp by de bakker. Dit is part 1 fan ús dream – de Histoarje sichtber yn ús doarp, foar ús doarp, foar de besikers en toeristen oan ús doarp. Frysk yn de iepenbiere romte! Frysk sichtber foar elkenien!

Wy tinke dat dit tusken de 10.000 en 15.000 euro kostje sil (mei miskien fergunnings derby)

Mocht it tafalle dan soene we ek noch in bankje ûnderweis delsette wolle mei in moaie fryske tekst derop.

Op in letter momint hawwe yn de planning om mei in entûsjaste ferhalen ferteller noch wat filmkes of in podcast op te nimmen. Te sjen fia de site fan Doarpsbelang en te finen op You tube.

Stim(men) fan Fryslân sjonge Frysk Feestrepertoire!

In mear sichtber en fanselssprekkend plak foar it Frysk yn Fryslân… Hoe soe dat better kinne dan troch Frysk Feestrepertoire dat eltsenien meisjonge kin en by eltsenien yn de holle sitten bliuwt?

Wy binne de Zware Jongens, twa bekende stimmen fan Fryslân. Twa sangers dy’t net alllinnich yn alle úthoeken fan de provinsje optreden hawwe mar ek yn de rest fan it lân.  Fokko Dam (“Fokko met de bordjes” fan de Blauhúster Dakkapel) en Arie Kuipers, skriuwer fan ûnder oare “Bonkefeart” fan Anneke Douma en it Makkumer befrijdingsliet: “Gretha”.

Om mear minsken gebrûk meitsje te litten fan de Fryske taal, like it ús in goed idee om in tal Frysktalige feestlike ferskes nûmers op te nimmen. Frysktalich feestrepertoire dêr’t elfsenien op in brulloft, op’e merke of yn it kafee mei meisjonge kin. Der hearre seker in pear goeie fideoklips by foar de social media en foar Omrop Fryslân.

Fokko Dam en Arie Kuipers ha tegearre mear as in iuw ûnderfining yn it skriuwen, opnimmen en útfieren fan musyk.  

In goed feestliet is ûnbeheind hâldber en brûkber.

Foar € 15.000,- leverje wy fiif nij skreaune orizjinele musykstikken oan. By ôflevering is it produkt geskikt foar profesjoneel gebrûk op radio en televyzje. Yn dit bedrag binne alle produksjekosten ynbegrepen: fideoklips, studiokosten en it skriuwwurk.

De Zware Jongens hawwe in grut berik. Ús nûmers binne mear as 25 miljoen kear streamd. Op Spotify hawwe wy 140.000 moanlikse harkers. Guon ferskes fan ús ha mear as in miljoen views op YouTube. De provinsje wol graach in soad minsken berikke mei dit projekt. Wy kinne dêr foar soargje mei ús bekendheid en berik.

Wy binne fan miening dat wy mei Frysktalig feestrepertoire in nije doelgroep berikke: foaral de jeugd.

Graach wolle wy de namme fan de mûne grut sichtber meitsje op de nije mûne yn Reduzum. Derby wolle wy graach it 'leech by de grûn fret bankje' ferfryskje. Dat wol sizze, dat der ek Fryske wurden opkomme. By it bankje wolle wy ek in twatalich board sette mei mei mear ynformaasje oer wat de mûne foar it doarp betsjut. Ek wurdt hjir wat mear ynformaasje jûn oer dit inisjatyf fan de mienskip. De mûne wurdt stipe troch 540 leden en foar un diel finansiert út Reduzum en de omlizzende doarpen. Wy tinke hjirmei it Frysk in sichtber plak te jaan, net allinne foar de minsken yn Reduzum mar ek foar oaren. Foar de mûne stiet nammentlik de Blauwe Tinte, hjir komt in protte folk út hiel it hiele lân del. 

As it slagget, wolle wy yn oerlis mei de gemeente Ljouwert en doarpsbelang ek sjen of wy de fytstunnel dy't by de mûne sit, ek ferfryskje kinne mei graffity. Hjir sjogge wy dan foar ús dan der fansels Fryske teksten komme by moaie graffity fan de mûne, de blauwe tinte, it lânskip rûnom de mûne.

Dit sil tinke wy ûngefear 7500 euro koste, mar mooglik in bytsje mear of minder. Hjirmei is ús idee yn elk gefal tusken it bedrag fan 100 en 15.000 euro yn te realisearjen.