- Kaarten
- Lijst
Bern foar Bern, de Fryske Kinderen voor Kinderen
05-04-2022 • 2 reacties • • De toekomst van het Fries
Bern foar Bern, de Fryske “Kinderen voor Kinderen”
Sjonge, Frysk, eigen ynbring, sichtberens, takomst en wille dat is de basis fan dit projekt “Bern foar Bern”
As bern hearde ik nei de ferskes fan Kinderen voor Kinderen, wat hie ik dêr graach oan mei dien. Mar ja… ik hie net de goeie taal/prate sûnder accent en it wie sa fier fuort, dat sein myn heit en mem alteast! Dat soe wol neat wurde, dus spitichernôch gjin kans hân. De ferskes koe ik allegear meisjonge en ik wit se no noch!
Doel en doelgroep:
It doel fan dit projekt is om de bern sels yn it spier te krijen en nei tinken te litten oer it hipper meitsjen fan it Frysk, it betinken fan teksten, meitsje fan filmkes, sjonge litte ensf.
Bern (groep 7/8 basisskoalle) yn de kunde komme litte mei it Frysk op in hippe oanslutende wiize. Skoallen kinne har hjirfoar opjaan. Dit kin spesifyk mei de eigen groep, mar dat kin fansels ek mei oare skoallen, ôfhinklik fan de opjefte/ôfstân.
Resultaat:
In youtubekanaal/cd/plaat mei 8 berneferskes, skreaun en makke troch bern út de provinsje Fryslân. Dit kin fan alles wêze, nije ferskes, nije teksten op besteande “populaire” ferskes, rap, spoken word, ensf.
Sa wurket it twa kanten oer, foar de bern dy’t meidien ha mar ek foar de bern dy’t der nei harkje/sjogge.
De helte fan de opbringst fan dit projekt kinst brûke foar in goed doel, ek keazen troch de bern dy’t meidogge, en de oare helte kinst brûke foar it ferfolchprojekt.
Betûfte learkrêften foar de Fryske taal- en identiteisûntwikkeling fan de bern!
07-04-2022 • 1 reactie • • De toekomst van het Fries
As Pabû fan de provinsje wolle wy alle Pabû-studinten yn it leargebiet Taal&Identiteit de kâns jaan op mei te gean op in stúdzjereis fan fiif dagen nei in regio mei in minderheidstaal yn Europa, lykas Wales, Skotlân of Kataloanje .
Op de Pabû yn ús provinsje wurde leararen fan de takomst oplaat dy’t it Frysk aktyf brûke op de basisskoalle sadat bern ek aktyf it Frysk as fiertaal yn Fryske basisskoalle en as omgongstaal bûten de skoalle brûke. Ut ûnderfining witte wy dat as studinten troch stúdzjereizen yn de kunde komme mei oare Europeeske regio’s dêr’t in minderheidstaal praat wurdt, dat sy har just dan mear bewust wurde fan it Frysk it gebrûk dêrfan. Neist it ûntwikkeljen fan positive hâlding oangeande it gebrûk fan de Fryske taal, ûntdekke de studinten wat de posysje fan dy minderheidstaal yn it (basis)ûnderwiis is en sjogge hokfoar didaktyk dêr tapast wurdt. Op dizze wize wurde Fryske studinten ek stimulearre har mear te ferdjipjen yn it Frysk, de posysje fan it Frysk en it gebrûk fan it Frysk yn en bûten de skoalle en it Frysk as ien fan de Europeeske talen. Dat is ien fan de wichtichste doelen fan it leargebiet Taal & identiteit op de Pabo dêr’t op jierbasis sa’n 150 studinten yn partisipearje.
Op Fryske taalroute nei Helgolân
09-04-2022 • 1 reactie • • De toekomst van het Fries
Ús idee is in reis- wurdboek te meitsjen om op paad te gean troch Dútslân en Denmark. It Frysk libbet dêr op ferskaate plakken, mar dan oerol krekt in bytsje oars. Dit reisboekje giet dan helpen om mei minsken yn dy omkriten te praten oer de dagelijkse dinkjes. En jo weiwiis te meitsen oer it lân en de rûte. Ek is der plak sels oantekeningen te meitsjen. Fan belibbenissen en tillefoannummers bijfoarbyld. En meitsje jo no tige goeie kameraden ûnderweis, dan kin je mei syn allen nei Helgolân! It Friesen-Droapen festival wat ien kear yné treie jier plak fynt. Om dêr fjidder te praten en in moaie tiid te ha!
Wy tinke foar it ontwikkeljen fan it bûkje wol tusken de 10.000,- en 15.000,- brûke te kinnen. We ha dit noch nea by de hân hân. Mar we tinke an it skriuwen, it betinken, it interviewen fan minsken, de opmaak en úteindelijk it drukken fan in earste oplage dit wil nêdich te wêzen. Dat kin tafolle yn de praktyk natuurlik. Mar we kinne lang net alles sels, dus wolle ek minsken ynhure hjirfoar. In gearwurking mei Frisiacoast Trial slútte we net út, at se dêr foar iepen stean. Se ha sawot alles by de kop hân, mar in fysike gids is der noch net.
Fryskify: Nij platfoarm foar muzyk fan en troch Fryske grûn!
09-04-2022 • Geen reacties • • De toekomst van het Fries
Ik wol efkes beneame dat ik allegjer ideeën sjoch dy't op inoar ynheakje of op inoar lykje of as ien útfiert wurde kinne, dêrom de oprop om de koppen byinoar te stekken!
Myn idee is:
In nij online platfoarm om muzyk te learen, te spyljen en te harkjen mei in eigen radio/Tv kanaal om de taal, muzyk en kultuer ûnder de jongerein te kryen en te ferbinen mei de âlderein! Hjir komme wer mear ideeën efter wei sa as Fryskify (Spotify foar Frysk relatjerre muzyk, podcasts en poezy).
Hjirby wurd de keppeling makken nei alle 400 Fryske basisskoallen en kin de geawurking yn gong setten wurde mei bygelyks Muzykskoalle it Atrium te Snits. Ek de 11 Fryske fonteinen mei harren poezy en filosofy wurd net hjirby ferjitten en it kin prachtich oanslúte op de metoaden fan Âfuk.
Myn rol is betinker, ferbiner en ynspirator en wer at ik mar kin de rol dy't nedich is om it project fjirder te bringen!
In foarbyld foar de keppeling tusken jongeren en âlderen soe it ek in prachtich idee wêze om âldere misnken ferhalen fertelle te litten yn it Frysk en dat troch de jongeren wer om sette te litten yn poezy, keunst of in muzyk en theater. Dit neam ik 'de Leagenbank'. Sterke ferhalen dy't liede ta nije jonge kreativiteit!
It maximum bedrach sil net genôch wêze mar in moaie opatap wêze om de start meitsje te kinnen!
Hiel Fryslân sil fan dit plan genietsje kinne omdat it net fést sit oan ien plak.
*Fryskify is noch in wurknamme.
Stimmen fan Fryslân sjonge Frysk Feestrepertoire
06-04-2022 • 2 reacties • • De toekomst van het Fries
Stim(men) fan Fryslân sjonge Frysk Feestrepertoire!
In mear sichtber en fanselssprekkend plak foar it Frysk yn Fryslân… Hoe soe dat better kinne dan troch Frysk Feestrepertoire dat eltsenien meisjonge kin en by eltsenien yn de holle sitten bliuwt?
Wy binne de Zware Jongens, twa bekende stimmen fan Fryslân. Twa sangers dy’t net alllinnich yn alle úthoeken fan de provinsje optreden hawwe mar ek yn de rest fan it lân. Fokko Dam (“Fokko met de bordjes” fan de Blauhúster Dakkapel) en Arie Kuipers, skriuwer fan ûnder oare “Bonkefeart” fan Anneke Douma en it Makkumer befrijdingsliet: “Gretha”.
Om mear minsken gebrûk meitsje te litten fan de Fryske taal, like it ús in goed idee om in tal Frysktalige feestlike ferskes nûmers op te nimmen. Frysktalich feestrepertoire dêr’t elfsenien op in brulloft, op’e merke of yn it kafee mei meisjonge kin. Der hearre seker in pear goeie fideoklips by foar de social media en foar Omrop Fryslân.
Fokko Dam en Arie Kuipers ha tegearre mear as in iuw ûnderfining yn it skriuwen, opnimmen en útfieren fan musyk.
In goed feestliet is ûnbeheind hâldber en brûkber.
Foar € 15.000,- leverje wy fiif nij skreaune orizjinele musykstikken oan. By ôflevering is it produkt geskikt foar profesjoneel gebrûk op radio en televyzje. Yn dit bedrag binne alle produksjekosten ynbegrepen: fideoklips, studiokosten en it skriuwwurk.
De Zware Jongens hawwe in grut berik. Ús nûmers binne mear as 25 miljoen kear streamd. Op Spotify hawwe wy 140.000 moanlikse harkers. Guon ferskes fan ús ha mear as in miljoen views op YouTube. De provinsje wol graach in soad minsken berikke mei dit projekt. Wy kinne dêr foar soargje mei ús bekendheid en berik.
Wy binne fan miening dat wy mei Frysktalig feestrepertoire in nije doelgroep berikke: foaral de jeugd.
Fryske kinderkleding
06-04-2022 • Geen reacties • • De toekomst van het Fries
Na de geboorte van mijn kinderen was ik op zoek naar moderne kinderkleding met een Fries tintje. Nergens te vinden! Er zijn slabbetjes met Fryske kreten in generieke lettertypes, maar niet leuke broekjes met bv subtiele pompebladen. En natuurlijk met leuke teksten op shirtjes in het Fries, bv (ik weet niet hoe je het schrijft) roeghauer. Of taferelen met Friese tint, bv skutjes of de Oldehove.
En ook leuk om cadeau te geven bij geboortes!
Mijn achtergrond ligt in de marketing en vormgeving. Het ontwikkelen van de producten, Friese teksten en iconen wil ik daarom graag zelf doen. Ik heb geen Friese achtergrond, voor teksten zal ik daarom mijn omgeving inschakelen en hoop ik op samenwerking met bijvoorbeeld Afûk of andere Friestalige bureaus.
Ik heb zelf ervaring met het maken van kinderkleding, maar dit is heel beperkt. Het is daarom noodzakelijk dat ik tijd investeer om te netwerken met bedrijven die stoffen en kinderkleding op grotere schaal fabriceren. In Friesland zijn grote textielbedrijven waar ik graag mee in gesprek kom, zoals Royal Vriesco en Z8 kinderkleding. Naast kleding wil ik ook drukwerk in het assortiment opnemen. Daarvoor heb ik wel al een uitgebreid netwerk en zelf de vaardigheden voor het ontwikkelen van de producten.
De grote van een eerste collectie is afhankelijk van de financiële middelen die beschikbaar zijn. Zelf zal ik hiervoor een investering moeten doen en zal ik tevens minder moeten gaan werken. Ik wil daarom klein beginnen en steeds uitbreiden naar gelang er inkomsten zijn.
De belangrijkste investeringskosten zijn het ontwikkelen van een website en de fabricering van producten. Ik schat hier een investering van zeker €20.000 te moeten doen (maximaal budget 15.000 euro Stim fan Fryslân).
De ferfrysking fan de wrâldbekende mûne yn midden-Fryslân
09-04-2022 • Geen reacties • • De toekomst van het Fries
Graach wolle wy de namme fan de mûne grut sichtber meitsje op de nije mûne yn Reduzum. Derby wolle wy graach it 'leech by de grûn fret bankje' ferfryskje. Dat wol sizze, dat der ek Fryske wurden opkomme. By it bankje wolle wy ek in twatalich board sette mei mei mear ynformaasje oer wat de mûne foar it doarp betsjut. Ek wurdt hjir wat mear ynformaasje jûn oer dit inisjatyf fan de mienskip. De mûne wurdt stipe troch 540 leden en foar un diel finansiert út Reduzum en de omlizzende doarpen. Wy tinke hjirmei it Frysk in sichtber plak te jaan, net allinne foar de minsken yn Reduzum mar ek foar oaren. Foar de mûne stiet nammentlik de Blauwe Tinte, hjir komt in protte folk út hiel it hiele lân del.
As it slagget, wolle wy yn oerlis mei de gemeente Ljouwert en doarpsbelang ek sjen of wy de fytstunnel dy't by de mûne sit, ek ferfryskje kinne mei graffity. Hjir sjogge wy dan foar ús dan der fansels Fryske teksten komme by moaie graffity fan de mûne, de blauwe tinte, it lânskip rûnom de mûne.
Dit sil tinke wy ûngefear 7500 euro koste, mar mooglik in bytsje mear of minder. Hjirmei is ús idee yn elk gefal tusken it bedrag fan 100 en 15.000 euro yn te realisearjen.
Parren receptenboekje
08-04-2022 • Geen reacties • • De toekomst van het Fries
Twa jier lyn waarden der gratis parrebeamen útdielt yn Ljouwert. Hjir kaan in grutte stoarmrin op! Mar no in pear jier letter, matte we troch hiel Fryslân wol hast parren plukke kinne. Mar wat kinst dêr no allegearre mei meitsje? Ús idee is om in receptenboekje te meitsjen mei recepten mei de PAR. Yn it Frysk, te ferkreien troch Fryslân, wêrst mar parren keapje (en plukke) kinst.
We tinke dêr 10.000,- foar noadich te ha, sadot ymand ús kriuwen neisjen kin. Ymand foar de foarmjouing, de foto's, de kaft en it drukken van de boekjes. En de parren dyt we keapje matte sa lang we noch net oogste kinne. om de recepten út te proberen.
Groetnis Lutske en Lolkje
Keunstwurk Balk
07-04-2022 • 1 reactie • • De toekomst van het Fries
Jierren lyn hawwe skoallebern fan Csg Bogerman it tunneltsje by Balk fersierd mei in grafiti-keunstwurk mei de tekst: Frysk Bloed Tsjoch Op! Dit wie in opdracht fan de gemeente Gaasterlân-Sleat.
Dit keunstwurk is spitigernôch troch de nije gemeente de Fryske Marren oersmard mei wytkalk. Yn oerlis mei dizze gemeente mei it keunstwurk wer hersteld wurde.
Hjirfoar is Kunsteducatie Nederland benaderd om profesionele dosinten en grafiti keunstners te leverjen. It gehiel wurdt troch Csg Bogerman Balk útfierd. Ynskatting is dat it projekt tusken de 1500 en 200 euro kost: wytkalkje, 2 workshoplieders in hiele dei, materiaal en fine-tuning efterôf. Doel is om reizigers harren wolkom fiele te litten yn Balk. Miskien is de tekst: Wolkom yn Frysktalich Balk in opsje.
Frysker Fryslân
09-04-2022 • 1 reactie • • De toekomst van het Fries
In soad Friezen jouwe oan muoite te hawwen mei it lêzen en skriuwen fan de Fryske taal. Dan binne der fansels noch de minsken dy 't net út Fryslân komme en yn in Frysk doarp komme te wenjen. Foar dy minsken soe it moai wêze om de gelegenheid te krijen om mei te dwaan oan in leechdrompelige kursus Frysk. Dy kursussen wurde op in tagonklike wize organisearre troch de Afûk
Doarpshûs de Delfeart yn Surhuzum is in moaie lokaasje om in Fryske kursus te organisearjen. Sa binne der yn Fryslân noch wol ferskate lokaasjes dêr 't kursussen organisearre wurde kinne. Ek minsken út omlizzende doarpen soene har oanmelde kinne foar sa 'n kursus yn Surhuzum of yn in oar Frysk doarp. Sa kinne in tal geskikte lokaasjes yn Fryslân selektearre wurde om in kursus Frysk te organisearjen.
Frysker Fryslân soe in suksesfol inisjatyf wurde kinne. Hoewol 't it earste jier miskien noch net elkenien fan de kursus witte kinne soe, soe it in jierliks weromkommend fenomeen wurde kinne. In beheind tal minsken soe him oanmelde kinne sadat in plafond fan bygelyks € 15.000 net oerskreaun wurde sil.