Taal:
Vindt u het Deltaplan voor het noorden wel of geen goed idee voor Fryslân?
Deze discussie is voor nu afgerond. Bij het Deltaplan debat op 13 juli in Vergadering Provinsjale Steaten 13-07-2022 Provinsje Fryslân (notubiz.nl) is door verschillende leden van Provincale Staten aan input uit deze keuze gerefereerd. Gedeputeerde Avine Fokkens heeft bij deze bijeenkomsttoegezegd de uitkomsten van zowel het Fries Sociaal Planbureau en Stim fan Fryslân bij de werkgroep Deltaplan mee te nemen. Zie ook Stim fan Fryslân berichten op twitter.
Denkbeelden over de Lelylijn en de mogelijke bouw van duizenden extra huizen in noordelijk Nederland staan in 'Bouwstenen voor het Deltaplan - Noordelijk Nederland en het stedelijk netwerk Nederland beter verbonden'.
Wij zijn benieuwd naar uw kijk op de aanzet van het Deltaplan. Wat wilt u de Friese Statenleden voor het Deltaplan-debat op 13 juli hierbij meegeven?
Eerst meer lezen over het Deltaplan en dit online gesprek?
Discussievraag:
Vindt u het Deltaplan voor het noorden wel of geen goed idee voor Fryslân?
Ik vind het Deltaplan een goed idee voor Fryslân, omdat….
Ik vind het Deltaplan niet een goed idee voor Fryslân, omdat….
Ik ben er nog niet helemaal uit, omdat…..
Ik vind het Deltaplan een goed idee voor Fryslân, omdat dan kan werken waar ik wil maar toch in het mooie Fryslân blijven wonen. Ik ben geboren en getogen Fries een stadsfries weliswaar, maar als ik niet door school en werkgelegenheid naar de randstad of Groningen hoefde had ik dat nooit gedaan. Voor sommige mensen heb je hier alles, andere trekken weg doordat er geen voorzieningen meer zijn in dorpen en door de huidige staat van het Friese OV. Er rijden al geen bussen meer naar sommige dorpen en dat een dorp als Drachten met 45 duizend inwoners alleen met de bus te bereiken is, is absurd. De jeugd van Friesland zit vast in het dorp waar je geboren bent of is afhankelijk van een falend OV systeem. Wil je studeren dan moet je toevallig in de buurt wonen van een stad met een MBO,HBO of Universiteit of je moet verhuizen. Door het aanleggen van deze Lelylijn haal je niet alleen mensen, en mogelijk hun bedrijven, uit de randstad en Groningen hier naartoe, maar houdt je ook de Friesen hier.
De lelylijn is eerder een noodzaak dan een wens. Wie tegen de lelylijn is heeft niet meerdere keren in Zwolle of Meppel gestaan en met de trein niet meer thuis kon komen. Daar sta je dan in de kou, laat in de avond op het station wanneer je net een lange dag hebt gehad op je stage adres. De ervaring is dat dit maandelijks dan wel wekelijks voorkomt. Ook is de A7 ontzettend druk en is er nu soms geen andere mogelijkheid voor woon-werkverkeer dan met de auto te gaan.
De storingen bij Zwolle en Meppel maken de auto ook een veiliger alternatief om überhaupt thuis te kunnen komen, maar dat zou toch niet zo moeten zijn. Jongeren vanuit het Noorden trekken naar grote steden om wat dichter bij werk of school te wonen, waar de bereikbaarheidmet het OV veel beter is. Dus als we in het Noorden een leegloop willen stimuleren moeten we vooral geen Lelylijn aanleggen of meer huizen bouwen.
Precies dit! Ik denk dat onder tegenstanders van de Lelylijn veel mensen zijn die zelden of nooit de trein of het OV gebruiken. Mensen die wel afhankelijk zijn van het OV, weten hoe de bottleneck bij Meppel voor grote problemen zorgt. Het noorden heeft een extra optie nodig en de Lelylijn is een goede uitkomst. Niet alleen dat, het zorgt er ook voor dat steden in Noord-Nederland beter met elkaar verbonden zijn en plaatsen als Emmeloord en Drachten zijn dan beter bereikbaar met het OV.
Wy moatte goed sjen wat dit plan betsjut foar de doarpen en Fryslân as gehiel en net te gau leauwe yn de gouden bergen dy 't ús tasein wurde. Ekonomy is moai, mar mienskip en lânskip binne like kostber of noch kostberder. Gouden bergen blike faak net wiermakke te wurden
Wy roppe allegear mar wat graach dat wy 'foar de boeren' binne. Hoefolle boere- en natuergrûn wolle wy diskear sûnder mei de eagen te knipperjen opjaan foar in ferbining dêr't gjinien op sit te wachtsjen?
It doel fan it Deltaplan is diskutabel en komt noch út de tiid fan de krimpregio's yn Fryslân. In nije spoarline en bulten huzen soene dan de krimp ombûgje moatte. Besykje earst oan de kwaliteit fan de wenomjouwing te wurkjen, want lânskip en it bioferskaat steane bot ûnder druk. Lytsskalige wenningbouw by de doarpen en doarpkes kin goed yn oparbeidzjen mei mear natuer en ferskaat by dyselfde wenningbouw. Tink bygelys nei oer in geunstige ferhâlding privaat/infra/húzen neist beskerme natuer- en kultuurlânskip; sa as 1:3. En jou de boeren in rol yn it behear dêrfan.
J.P. de Boer
Ik vind het deltaplan geen goed idee voor Fryslân. De aanleg van een Lelylijn kost vele miljarden en er moet veel kostbare natuur voor worden opgeofferd. Ook de bouw van zoveel woningen, 45 duizend in Friesland zou een grote impact op natuur en landschap hebben. Zoveel woningen zijn helemaal niet nodig, want ik vind dat we niet moeten bouwen voor de Randstad. Uit het recente onderzoek van vijf adviesbureaus blijkt ook dat het deltaplan met een Lelylijn ons niet gelukkiger zal maken, niet nodig is en bovendien extra autokilometers en asfalt zal genereren. De bouw van zoveel woningen vinden de onderzoekers ook niet nodig en niet realistisch.
Ik fyn it Deltaplan (en de Lelyline) net in goed idee foar Fryslân, omdat wy ús natuer, rêst, romte, mienskip, taal en kultuer behâlde moatte. Dat binne nammentlik ús geloksfaktoaren, sjoch de Fryske Paradoks. Fryslân hoecht gjin ôffierputsje fan de Rânestêd te wurden. Ynvestearje mar yn ús eigen jongerein! Mar leafst 84% fan de Fryske jongerein wol yn it eigen doarp wenjen bliuwe, mar folle doarpen sitte op slot. Sy hawwe hielendal neat oan it Deltaplan: grutskalige wenningbou yn Drachten en it Hearrenfean, dus bou mar op plakken dêr ’t sy wol wenje wolle.
Begrijp wel dat de meerderheid van de jongeren voor de Lelylijn is. Daar heeft FSP een uitgebreid onderzoek naar gedaan. Als je wilt investeren in jongeren, is de Lelylijn echt nodig. Het alternatief is dat nog meer jongeren een auto moeten gebruiken. Meer asfalt moeten we ook niet willen.
It Deltaplan foar it Noarden fyn ik net in goed idee. De Lelyline taast net allinnich ús iepen lânskip oan, mar kostet ek miljarden euro's. Dat jild kinne we better oars brûke, ûnder oaren foar it ferbetterjen fan it spoar Ljouwert-Grins. Boppedat sil de Lelyline net oanslute op in wichtich Dútsk spoar, want foar Dútslân leit de prioriteit by oare trajekten. Fryslân is in pear jier lyn útroppen ta moaiste provinsje fan Nederlân en dat wolle we graach sa hâlde en fersterkje. Fansels moatte der mear goedkeapere huzen boud wurde sadat jonge minsken yn eigen doarp bliuwe kinne as se dat wolle. Mar we hoege hjir net te bouwen om as oerrin-gebiet foar de Rânestêd te fungearjen. In min plan dus, dat Deltaplan, om romte foar nei aard en skaal tefolle nije huzen oan te bieden yn ruil foar in djoere nije spoarline dy't net rendabel wêze sil, mar wol lânskipsskea bringe sil.
Voor de kosten die worden uitgegeven aan een techniek uit de 19e eeuw die onderhand al totaal achterhaald is (want dat is het spoor), kun je elke inwoner van Friesland een electrische auto geven.
Daarmee verbeter je de bereikbaarheid van de dorpen, zorg je voor voldoende mobiliteit en verbeter je dus de leefbaarhei van het platteland.
En voorkom je dat een plaats als Heerenveen ineens 90.000 inwoners moet herbergen, of dat Drachten veel groter wordt.
De kwaliteit van het Noorden is ontspannen wonen in een groene setting. Waarbij grote agglomeraties op ongeveer anderhalf uur rijden bereikbaar zijn. Houdt dat zo. Niemand staat te wachten op een Heerhugowaard II waar je woont in anonieme blokken in geen enkele ruimte hebt om te recreëren.
Bereikbaarheid met de auto is leuk als je een auto en een rijbewijs hebt. Ben je minderjarig of heb je het geld niet voor een auto dan wordt het erg lastig om ergens te komen. Iedereen in Friesland een elektrische auto geven zou rond de €29,25 miljard euro kosten, er van uitgaande dat een gemiddelde elektrische auto €45.- duizend euro kost en er €650.- duizend Friesen zijn.
Over de anonimisering ben ik het eens, maar in de grote dorpen zoals Heerenveen en Drachten gebeurd dit al en is de Lelylijn geen reden dat erger of minder erg wordt. Zolang de gemeentes blijven nadenken worden er toekomstgerichte en mooie wijken gebouwd.
Juist het concept dat iedere inwoner een eigen auto moet hebben voor vervoer is achterhaald: het is duur, zwaar milieubelastend (ook elektrisch), en kost veel ruimte. Deelvervoer en overstap naar openbaar vervoer heeft toekomst. Evenals compacter wonen; nieuwe generaties besteden steeds meer tijd buitenshuis, met compacte bouw kan het buitengebied behouden als productiegebied en recreatief (mede)gebruik.
Kort door de bocht staat hier: de Lelylijn moet wel, want over 20 jaar zullen er geen auto’s meer rijden. Dat kan een wens zijn, maar heeft - naar mijn mening - niets met de realiteit te maken. Een inwoner van - bijvoorbeeld - Ternaard rijdt in 1,5 uur met de auto naar Amsterdam. Zelfs al zou hij willen, dan heeft hij helemaal niets aan de Lelylijn. Zeker niet als zijn auto wordt afgepakt. Met de bus naar Leeuwarden? En dan met de trein naar Heerenveen? En dan wachten tot de Lelylijn vertrekt?
Dat is een kromme vergelijking. Je hebt het wel over een uithoek van de provincie die dunbevolkt is. Een veel groter deel van de Friese bevolking woont in of nabij de kernen waar de Lelylijn langs zal komen. Daarnaast is de Lelylijn een goede uitkomst voor mensen die langs deze route wonen zodat ze gemakkelijker met het OV tussen nabijgelegen kernen kunnen reizen. Iemand uit Emmeloord kan straks ook in Groningen werken en met het OV reizen, etc.
Volgens mij is de vergelijking niet zo krom. De lelylijn stopt ook niet in Sneek. Inwoners van die stad zouden met de trein naar Leeuwarden moeten en vandaar naar Heerenveen om daar dan uiteindelijk over te stappen op de lelylijn. Volgens de NS reisplanner kost dat drie kwartier tot een uur. Is Sneek een uithoek? Of Joure? Komt ook niet aan de Lelylijn. Of Harlingen? Komt ook niet aan de Lelylijn. Mijn punt is dat voor mijn gevoel veel te grote verwachtingen worden gewekt van de heilzame effecten van een spoorlijn. Die effecten zijn er alleen voor mensen die écht in de buurt van een station wonen. Dus alleen in Heerenveen en Drachten. Terwijl het landschap in een zeer brede strook wordt aangetast, paden zullen worden afgesneden, stroken bos moeten opgeofferd.
Ik fyn it Deltaplan in goed idee foar Fryslân, omdat ik geloof dat een goed OV verbinding met de rest van het land goed is voor Noord Nederland. De ruimte in ons land eerlijker verdeelt en de leefbaarheid in Noord Nederland op peil houdt. De zogenaamde 'braindrain' kan worden omgedraaid en hoeven mijn kinderen niet perse meer te vertrekken naar de randstad voor werk. Wanneer je de echte groei concentreert in plaatsen als Emmeloord, Heerenveen, Drachten, Leeuwarden en Groningen, hou je het achterland qua rust en ruimte in stand. Tegelijk moeten ook kleinere kernen mee kunnen profiteren van meer inwoners, zodanig dat de leefbaarheid (maatschappelijk middenveld) op peil blijft. Krimp wordt op deze wijze een halt toe geroepen. En laten we eerlijk zijn, door het ontbreken van de Lelylijn is Noord Nederland een uithoek van het land.
Helemaal mee eens!
Klinkt afgewogen, maar… ‘krimp’ klinkt veel te negatief. Bedenk: iets kan niet altijd blijven groeien. Zet de crisis maar eens op een rij:
- stikstof - grenzeloze groei van de veestapel
- files - grenzeloze groei van het autoverkeer
- schiphol - eindeloze groei van het vliegverkeer
Uiteindelijk zal het een keer moeten stoppen. Het is een illusie dat Frieslans extra bewoners nodig heeft om te overleven.