- Kaarten
- Lijst
Tûzen wurden buordsjes
08-04-2022 • Geen reacties • • De toekomst van het Fries
It idee is om troch hiel Fryslân lytse tekstbuordsjes del te setten by allegear ferskillende gebouwen, objekten, dingen, bisten, en sa fierder. Op dizze buordsjes stiet de Fryske namme fan wat der op dat plak te sjen is. Tink oan tsjerke, gers, skiep, hoanne, stien, feart, tsjerkhou, minsk en gean sa mar troch. Sjoch bygelyks ek it Tûzen Wurden berneboek foar allerhande wurden. Dizze buordsjes moatte kwalitatyf sa moai/tof/cool wêze dat minsken se ek wol mei nimme wolle. It moat in soarte fan kollektor-items wurde. Se sette it dan nei alle gedachten ek op social media, der soe dan in hashtag by kinne (#moaiwurdfuort?). Of fia QR code efterop in foto uploade nei in webside. Miskien kin der dan in hype of rage ûntstean... wa wit!
De buordsjes wurde makke troch studinten fan de Fryske kreative- en/of bou-opliedingen, mei bygelyks in lasersnijer of CNC frees. Sa komt dizze doelgroep ek yn oanrekking mei de Fryske taal. Studinten ûnderwiisassistint of fan de PABO soenen ek workshops 'Tûzen Wurden buordsjes' op skoallen jaan kinne. Of kuierje lâns wurden yn'e omjouwing. Doarpen en stêden (doarps- of pleatslik belang) kinne fia in webside de boardsjes fergees bestelle en dan troch frijwilligers te plak sette litte. De kosten sitte yn it ûntwerpen en meitsjen fan yn elts gefal 1000 buordsjes en it bouwen fan in webside mei in bestelsysteem. By it ûntwerpen, meitsjen en pleatsen fan de buordsjes spylet it Typografysk kollektyf de Typesetters (wer ik diel fan út meitsje) ek in rol.
Ferhalebank
08-04-2022 • 5 reacties • • De toekomst van het Fries
Wy hawwe in plan opfette om in soartemint fan biblioteek fan ferhalen op priemmen te setten. Alle doarpen en stêden yn Fryslân hawwe in skiednis en dus in skat oan ferhalen, lytse en grutte. It soe skande wêze as dy teltsjes en ferhalen yn it ferjit reitsje, want ferhalen fertelle heart by ús kultuer. Se moatte hieltyd trochferteld wurde.
Wy wolle fertellers ferhalen ynsprekke litte yn in studio, dêr’t ta de ferbylding sprekkende eftergrûnlûden bymakke wurde. It komt del op it âldere idee fan in harkspul, mar dan oars. It arsenaal oan ferhalen kin stadichoan waakse en tagonklik wêze foar elkenien, want elk kin meidwaan.
Yn ús tiid is it foar elkenien mooglik om mei de telefoan opnamen te meitsjen. De nei ús trochstjoerde ferhalen kinne wy wer opstjoere nei in studio, dy’t dêr passende lûden by montearret. It jild brûke wy foar it meitsjen fan de site en it montearjen fan de eftergrûnlûden.
It wurdt in Frysk side. De ferhalen wurde foarlêzen en útskreaun. Drege wurden wurde oersetten nei it Hollansk. De ynvestearring foar elts ferhaal is ûngefear 100 oant 150 euro. Dat hat te krijen mei hoe lang it ferhaal is. Foar 15.000 euro kinne wol 100 ferhalen makke wurde.
Wa wit, een nije FRYSKE hit!
07-04-2022 • 1 reactie • • De toekomst van het Fries
Beste ynwenners fan de provinsje Fryslân,
ik bin Rowan Veltman (17), myn idee hat alles te krijen mei Fryske muzyk. Ik die mei oan de Fryske sjongkompetysje "Sjong", en wist yn 2021 it 1e plak te feroverjen mei myn nûmer "Myn Dream".
(Linkje nei de fideoklip: https://youtu.be/VPUZEInSeQI )
sa’t ik yn it begjin al neamde, hat myn idee alles te krijen mei muzyk en dan fansels Fryske muzyk.
wêrom muzyk?
Ik haw foar muzyk keazen om't ik de Fryske taal ek sa graach foarstelle wol oan de jongere ynwenners fan Fryslân. en foar jongerein (it ferskilt ôfhinklik fan foarkar) is it it moaist om dat te dwaan op in manier dêr't se mei in moai ferske dingen oer in ferske fiele kinne.
wêr sille myn ferskes it meast oer gean?
guon fan myn ferskes dy’t no klear binne, geane benammen oer akseptaasje, ûntdekken wêr’t je thús fiele en oer leafde.
in protte jonge minsken fan myn leeftyd en fierder hawwe faak muoite mei "akseptearje", en meitsje dêrtroch in negatyf selsbyld. se binne ûntefreden oer har uterlik, fiele har oars as de rest, binne net bliid mei de seksuele foarkar wêrmei't se berne binne. troch dizze dingen (en noch folle mear redenen) rint sa'n 10% fan de Nederlânske befolking om mei suicidale gedachten.
dat oantal moat omleech, en ik soe dêrom graach in foarbyld jaan wolle foar dy minsken en har oanmoedigje om min of gjin omtinken te jaan oan de mieningen fan oaren.
wêr soe ik it jild foar brûke?
in audio meitsje/sykje en in ferske skriuwe is ien,
it ferskespoar moat fansels ek opnommen wurde yn in profesjonele muzykstudio,
en in ferske befettet ek in fideoklip fan goede kwaliteit.
dêrfoar haw ik jimme as ynwenners fan Fryslân nedich, sûnder jimme kin dit idee net troch gean!
It realisearjen fan myn Fryske muzyk dream sil net mear as 1500 euro koste. Dit is foar it hieren fan de profesjonele studio (maksimaal 800 euro), it meitsjen fan in profesjonele fideo (maksimaal 500 euro) en rekwesten dy’t nedich binne foar it meitsjen fan de fideo (beljochting en mooglike attributen, oanklaaiïng maksimaal 200 euro).
lit dyn stim en wa wit komt der gau in nij ferske online fan Rowan Veltman;)
Stimmen fan Fryslân sjonge Frysk Feestrepertoire
06-04-2022 • 2 reacties • • De toekomst van het Fries
Stim(men) fan Fryslân sjonge Frysk Feestrepertoire!
In mear sichtber en fanselssprekkend plak foar it Frysk yn Fryslân… Hoe soe dat better kinne dan troch Frysk Feestrepertoire dat eltsenien meisjonge kin en by eltsenien yn de holle sitten bliuwt?
Wy binne de Zware Jongens, twa bekende stimmen fan Fryslân. Twa sangers dy’t net alllinnich yn alle úthoeken fan de provinsje optreden hawwe mar ek yn de rest fan it lân. Fokko Dam (“Fokko met de bordjes” fan de Blauhúster Dakkapel) en Arie Kuipers, skriuwer fan ûnder oare “Bonkefeart” fan Anneke Douma en it Makkumer befrijdingsliet: “Gretha”.
Om mear minsken gebrûk meitsje te litten fan de Fryske taal, like it ús in goed idee om in tal Frysktalige feestlike ferskes nûmers op te nimmen. Frysktalich feestrepertoire dêr’t elfsenien op in brulloft, op’e merke of yn it kafee mei meisjonge kin. Der hearre seker in pear goeie fideoklips by foar de social media en foar Omrop Fryslân.
Fokko Dam en Arie Kuipers ha tegearre mear as in iuw ûnderfining yn it skriuwen, opnimmen en útfieren fan musyk.
In goed feestliet is ûnbeheind hâldber en brûkber.
Foar € 15.000,- leverje wy fiif nij skreaune orizjinele musykstikken oan. By ôflevering is it produkt geskikt foar profesjoneel gebrûk op radio en televyzje. Yn dit bedrag binne alle produksjekosten ynbegrepen: fideoklips, studiokosten en it skriuwwurk.
De Zware Jongens hawwe in grut berik. Ús nûmers binne mear as 25 miljoen kear streamd. Op Spotify hawwe wy 140.000 moanlikse harkers. Guon ferskes fan ús ha mear as in miljoen views op YouTube. De provinsje wol graach in soad minsken berikke mei dit projekt. Wy kinne dêr foar soargje mei ús bekendheid en berik.
Wy binne fan miening dat wy mei Frysktalig feestrepertoire in nije doelgroep berikke: foaral de jeugd.
Fryske rap entûsjasmearret de jongerein
06-04-2022 • 5 reacties • • De toekomst van het Fries
Hiphop is tsjintwurdich sawat it meastbeharke sjenre yn de wrâld, alhielendal ûnder jongerein, mar yn it Frysk is it hast net te finen. Dit wylst Fryske rap just oan jongerein sjen litte dat it Frysk net "âldfrinzich"/oubollig hoecht te wêzen. It kin Frysk op ‘e kaart sette as modern, brûkber en berikber foar elkenien.
No wol it gefal dat we ús op in momint befine dat er dochs in hantsjefol Frysktalige rappers dwaande binne. Yn febrewaris noch hat in groepke jeugd op eigen inisjatyf in oere lange in Fryske rapútstjoering op Omrop Fryslân makke: https://youtu.be/xzfj5sDCv-8.
Troch dit soart inisjativen no te stimulearjen, bestiet de kâns dat mear jongerein berikt wurde en ynspirearre reitsje om ek oan de slach te gean mei Fryske muzyk. Dat mei bêst, want de gemiddelde âldens by Frysk Sjongfestival Liet wurdt der bygelyks ek net leger op. Troch te boartsjen mei de taal - wêr’t rapteksten har prachtich foar liene - komt der taalfernijing op gong, en dat hâldt in taal yn libben.
Wêr kin in dof jild fan bygelyks € 1.500-2.000 foar brûkt wurde?
- In hiele protte! Budzjet foar fideoclips fan Fryske rappers sa as Sample Text, Súdwest Shankers, Lil Pier en evt. oaren. In foarbyld fan in resinte rapclip: https://youtu.be/sFeC16F4acQ. (Dizze jonges ha de hiele clip selsmakke en alle bykommende kosten út eigen bûse betelle. Dochs ha se der tûzenen jongeren mei berikt. Mei budzjet is der grif noch folle mear mooglik!)
- Budzjet foar promoasje fan nije nûmers, albums; fotografy foar albumcovers.
- Budzjet om optredens te regeljen en evt. materiaal dêrfoar
- Budzjet foar studiotiid mei in profesjonele producer (bygelyks by it Hitfabryk yn Gytsjerk), of just om materiaal oan te skaffen (mikrofoan, MIDI-keyboard ensafh.) foar eigen produksje, sa’t tsjintwurdich gebrûklik is.
- Plus, as ien jild beskikber stelt is dat ekstra motivaasje om produkten del te setten fan in sa heech mooglike kwaliteit.
De effekten binne miskien net direkt yn de fysike wrâld te merken, mar wol digitaal. Mei Fryske rap(clips) wurdt it Frysk mear sichtber online, op YouTube, Instagram, TikTok ensafuorthinne. De jeugd wit úteinlik sels it bêst hoe’t it oare jeugd berikt, mar it ûntbrekt harren gauris oan finansjele middelen. De kreativiteit, de nocht en de ambysjes binne der: no noch de stipe.
De Fryske Sjamaan Karavaan
08-04-2022 • 6 reacties • • De toekomst van het Fries
De Fryske Sjamaan is een muziektheater productie voor kinderen en volwassenen gebaseerd op het werk Liefland van maakster Esther Bosma (Witmarsum/ Sudwest Fryslan). De Fryske Sjamaan heeft als Universeel doel kinderen (maar zeker ook volwassenen) weer bewust te maken van hun connectie met Moeder Aarde, de elementen (vuur/ aarde/ metaal/ water/ hout). Thematiek als de ontwrichtende consequenties van pesten, herkennen en omgaan met emoties zijn spelenderwijs als een rode draad door het verhaal heen verweven. De Fryske Sjamaan bezoekt als rondreizend theater de verschillende steden en dorpen in Fryslan. De muziek voor De Fryske Sjamaan wordt uitgevoerd met oud Keltische en zelfgemaakte muziek instrumenten, gecombineerd met hedendaagse instrumenten. De Fryske Sjamaan wordt in de authentieke Friese Taal uitgevoerd en wordt geproduceerd in de traditie van de Iepeloftspul en Mienskip. Voor de bewoners en met de bewoners van de regio! In de bijgevoegde PDF kunt u alles lezen over de missie, strategie, het team en een korte beleving in beeld en taal door de voorstelling heen. Inclusief een link naar 6 liedjes onderdeel van de voorstelling, gezongen in het Nederlands en Fries. De totale kosten om dit idee te realiseren zijn maximaal 15.000 euro. Dit is met name bedoeld voor productie en educatie.
Der op út! (Ontdek en Beleef Fryslân)
07-04-2022 • 1 reactie • • De toekomst van het Fries
Sûnt 2016 ûntwikkelt Stichting Mearslach yntegrearre, meartalige projekten foar it basisûnderwiis.
Mei as doelstelling: De Fryske taal in normaal plak jaan yn de deistige praktyk yn it ûnderwiis yn Fryslân. Sjoch foar de besteande projekten op www.mearslach.nl
Us nijste produkt is it lesboekje 'Der op út! (Ontdek en Beleef Fryslân)''
Ynhâld fan it boekje:
De befreone famylje Jacobs út Limburg komt dizze simmer mei de caravan nei in camping yn Grou. Johan en Amarins de Haan wolle mei harren bern - Sander, Anita en Alwin - de Limburgers sjen litte hoe moai Fryslân is. Alwin - learling yn groep 8 - kin him tariede om in goede gids te wurden troch oan 'e slach te gean mei in grut tal ûnderwerpen oer de yn Fryslân sprutsen talen, de Kultuer en Natuer yn Fryslân yn it lesboekje 'Der op út!'
Doel
Safolle mooglik learlingen - krekt as Alwin - oan it wurk te krijen mei de 22 opdrachten yn it meartalich lesboekje.
Hoe wolle wy dat berikke?
Wy wolle oan alle ± 400 basisskoallen elk 40 eksimplaren fan it lesboekje tastjoere. Krekt sa as wy dat yn 2018 dien hawwe mei it boekje 'Esther, in dapper Joadsk famke!' Dat wie doe mooglik troch in spesjale subsydzje fan Provinsje Fryslân. Troch subsydzje fan it V-fonds yn Utert hawwe wy yn 2020 oan alle skoallen 40 eksimplaren tastjoerd fan 'Sis my wa' t ik bin'.
Kosten
Foar it printsjen en ferstjoeren fan 16.000 boekjes binne de kosten ± 14.775 Euro.
Frysker Fryslân
09-04-2022 • 1 reactie • • De toekomst van het Fries
In soad Friezen jouwe oan muoite te hawwen mei it lêzen en skriuwen fan de Fryske taal. Dan binne der fansels noch de minsken dy 't net út Fryslân komme en yn in Frysk doarp komme te wenjen. Foar dy minsken soe it moai wêze om de gelegenheid te krijen om mei te dwaan oan in leechdrompelige kursus Frysk. Dy kursussen wurde op in tagonklike wize organisearre troch de Afûk
Doarpshûs de Delfeart yn Surhuzum is in moaie lokaasje om in Fryske kursus te organisearjen. Sa binne der yn Fryslân noch wol ferskate lokaasjes dêr 't kursussen organisearre wurde kinne. Ek minsken út omlizzende doarpen soene har oanmelde kinne foar sa 'n kursus yn Surhuzum of yn in oar Frysk doarp. Sa kinne in tal geskikte lokaasjes yn Fryslân selektearre wurde om in kursus Frysk te organisearjen.
Frysker Fryslân soe in suksesfol inisjatyf wurde kinne. Hoewol 't it earste jier miskien noch net elkenien fan de kursus witte kinne soe, soe it in jierliks weromkommend fenomeen wurde kinne. In beheind tal minsken soe him oanmelde kinne sadat in plafond fan bygelyks € 15.000 net oerskreaun wurde sil.
In brief oan ússels
08-04-2022 • Geen reacties • • De toekomst van het Fries
Goeiemiddei,
Wy binne Christian en Afrida. Wy waarden tige entûsjast doe't wy dit foarstel tsjinkamen. Omdat wy nau belutsen binne by kultureel Ljouwert/Fryslân en net allinnich ûndernimmend, mar ek kreatyf binne, liket it ús geweldich om tegearre in projekt op te setten. Spitigernôch stiet kultureel Fryslân op lanlik nivo minder op de kaart op kulturele en kreative gebieten, dus liket it ús in eare om mei te dwaan oan de kulturele groei fan ús moaie Fryske lân. Wy diele ferskate dissiplines en ûnderfining yn ferbân mei dit ûnderwerp. Dêrneist meitsje wy ek diel út fan it kollektyf DichterBij Leeuwarden en Mooie dingen makers. Ut dizze mienskip ha wy ek opmurken dat der in protte pleatslik talint is, dy't graach wolle.
Ut dizze fisy en it inisjatyf dat Stim Fan Fryslan begûn, hawwe wy in konsept betocht. Underwerp: In brief oan dysels. Dit konsept wurdt útlein yn 'e taheakke.
Wy binne optein en wy hoopje dat jo like optein binne.
Mei freonlike groetnis,
Christian en Afrida.
Sichtberens Frysk mei û.o. goodiepûde by Nederlânsk Kampioenskip fierljeppen
09-04-2022 • Geen reacties • • De toekomst van het Fries
By it NK jeugd yn Winsum wolle wy it Frysk sichtber meitsje troch dit jier 27 augustus û.o. in twatalige goodiepûde oan de 45 dielnimmers (9 - 12) te jaan. It liket ús aardich om yn de pûde bygelyks it boekje Sipke leart fierljeppen te dwaan en bygelyks in kaaihinger of drinkflêske mei ek Fryske tekst derop. Fansels stiet op de goodiepûde dit jier dan ek in Fryske tekst opnommen. It programmaboekje fan de kampionskippen wolle wy ek twatalich beskikber meitsje. Lykas de dielnimmers foar de helte út Hollân komme, sil it publyk ek foar de helte út minsken fan bûten Fryslân komme. Wy tinke hjirmei net allinne in Fryske sport moai del te sette kinnen, mar ek it Frysk sa in sichtber en fanselssprekkend plak te jaan. Ek wolle wy besykje de bebuording by kofje, parkearjen en sa sa folle mooglik twatalich te dwaan. Dizze bebuorrding wolle wy dan ek graach foar oare evenminten wer brûke, sadat it ek by de Frysk Kampioenskippen ynsetten wurde kin.
Ek wolle wy graach de website https://www.fierljeppenwinsum.frl struktureel twatalich beskikber meitsje. Sa wolle wy dúdlik meitsje dat it Frysk ek in fanselssprekkend plak hat by dizze sa Fryske sport.
De kosten foar in DTP-er om it spul foar yn de goodiepûde, it Fryske programmaboekje en beboarding op te meitsjen, en te ûntwikkelje litten, it boekje Sipke leart fierljeppen, oersetten fan teksten nei it Frysk sille op syn meast 4500 euro koste.