Jan Frearks van der Bij was eind jaren 50 en jaren 60 actief als monumentaal kunstenaar.

Hij maakte destijds muurschilderingen of mozaïken in keramiek, baksteen of glas, vooral 

voor christelijke scholen. Daarvan is helaas, door sloop van het gebouw waarop het was

aangebracht, of door weersinvloeden, slechts een beperkt aantal bewaard gebleven.

Dit mozaïek is in 1966 aangebracht op een zijmuur van het schoolgebouw aan de J.H. Knoop-

straat 3 in Leeuwarden  (waarin gevestigd Klein Mariënburg).

Het verkeert nog in goede staat en is erg de moeite waard om voor de toekomst bewaard te blijven

Tot ver in de jaren ’60 werden nieuwe wijken gebouwd volgens het principe van het nieuwe bouwen. Rechte blokken van veel hoogbouw in een groene omgeving. De woningen waren licht met grote ramen en platte daken. Overwegend sociale woningbouw. De wijk Aldlân zorgde in de jaren ’70 voor een kentering. Overwegend laagbouw, eengezinswoningen, waaronder koopwoningen en een gedifferentieerde bouw met architect A. Bonnema als stedenbouwkundige en architect van enkele delen van deze wijk.

Architect: A. Bonnema

Voor de elektriciteitscentrale staat het kunstwerk de Heilige Grond, naar een ontwerp van J. van der Meij en gerealiseerd in 1976. Het zijn drie monumentale zuilen van 11 meter hoog en voorzien van een reliëf met mythische dier- en mensfiguren in een weelderige flora.

Kunstenaar: J. van der Mej

Al in het structuurplan van 1957 werd een “monumentale poort” bij de oostelijke invalsweg van Drachten voorzien. De Tjaarda flats, drie in totaal, werden gebouwd in 1972 naar het ontwerp van De Broek en Bakema en vormen de eerste aanblik van Drachten vanuit het oosten. Architect: Van de Broek & Bakema

Het Aquaverium aan de westzijde van watersportdorp Grou (gebouwd in het jaar 2000) is ontworpen door de bekende architect Gunnar Daan. Het gigantische gebouw met een vloeroppervlak van ca. 10.000 m2 is gebouwd als plek voor een permanente watersport-tentoonstelling. De ligging aan de snelweg A32, halverwege Leeuwarden-Heerenveen is strategisch. Het is grotendeels gebouwd van glas, staal en hout. Het Aquaverium straalt een en al watersport uit met bijvoorbeeld een groot golvend dak waarop de 6 vlaggenmasten doen denken aan dobberende zeilbootjes.

In 1976 was de wijk Camminghaburen in aanleg en meerdere architecten werkten met elkaar in een ontwerpteam voor diverse locaties in de nieuwe wijk. Voor opdrachtgever Beter Wonen kreeg het architectenbureau Van Manen & Zwart/architect Dick Meulenbelt in Drachten de opdracht voor het ontwerpen van 133 sociale huurwoningen. De eentonige woningbouw van na de oorlog kreeg een geweldige wending in de architectuurstijl. Geen rechte rijen en gelijkvormigheid, maar veel beweging in hoog en laag. Zo ook deze woningen. De rijenbouw werd een aanschakeling van meerdere woningtypen. Daarom een te behouden stijl, zo kenmerkend voor die tijd.

Het gebouw is een opslag voor strooizout en is ontworpen door Neutelings Riedijk architecten. Het is in 1998 opgeleverd. Het ontwerp heeft een ongebruikelijke vorm voor wat in essentie een bedrijfshal is.

Architect: Neutelings Riedijk

Het ontwerp van dit industriegebouw is van architectenbureau Sijtsma Feekes en is gebouwd in 1996. Het is een zorgvuldig gecomponeerd bedrijfsgebouw waarbij de verschillende functies zich als één samenhangend gebouw laten zien. Dit wordt versterkt door het kleurgebruik.Beurtvaart 4

Het MBO college Friese Poort (Firda) is door het architectenbureau WAA/architect Dick Meulenbelt meerdere keren verbouwd en uitgebreid. De meest ingrijpende verbouw en uitbreiding vond plaats in 1993. Recent is in publicaties weergegeven dat er plannen zijn voor sloop en nieuwbouw. Het zou jammer zijn dat de bijzondere stijl van de oorspronkelijke bouw, zo kenmerkend voor die tijd zou verdwijnen. Het verdient een kans om te blijven en net zo waardevol voor Drachten te worden als de "oude HBS" aan de Torenstraat.

Na de verwoestende brand in 1990 toen de Wibra verloren ging is in 1991 gedurfde nieuwbouw gepleegd. Het ontwerp wijkt qua vorm, materiaalgebruik en kleur sterk af van de omringende panden. De breedte en hoogte passen hier wel goed, waardoor het toch goed past binnen deze historische winkelstraat.