Een toelichting over mijn inzending voor toevoeging van gebouwen aan de lijst.

Dit jaar ben ik vijftig jaar bezig als architect in Friesland en in de rest van Nederland. Sinds mei 1974 heb ik een groot aantal gebouwen mogen ontwerpen, die vervolgens gebouwd zijn en helaas zijn ook al een paar weer gesloopt en de gebruiksfunctie gewijzigd. Uitbreidingen en verbouw heeft ook bij een paar gebouwen plaatsgevonden. De categorie van gebouwen is van particuliere woningbouw, seriematige woningbouw voor huur en koop, winkels, kantoren, scholen, sportaccommodaties als drafbanen, sporthallen en zwembaden. Stedenbouwkundige plannen en restauratie behoren ook tot mijn activiteiten.

Zo is ook de uitbreiding en restauratie van het provinciehuis in Leeuwarden van begin jaren tachtig gesloopt. Ook staan op de nominatie voor sloop het zwembad de Welle te Drachten, het mbo college Friese Poort (Firda) te Drachten en het (voormalig en nu leegstaande) gemeentehuis te Ijlst. Op zich jammer, maar misschien noodzakelijk? 

Daarom is het belangrijk dat er nu aan iedereen wordt gevraagd tips te geven voor het behoud van Friese gebouwen om op de lijst te zetten van jong erfgoed. Mijn projecten worden niet voorgedragen voor eigen eer en glorie, maar om eventueel een bijdrage te leveren aan een mogelijk behoud.

In 1988 is door architectenbureau WAA (toen Anne van der Meer) door architect Dick Meulenbelt  in opdracht van de heer Brouwer, van schildersbedrijf Brouwer, een kleurrijke woning ontworpen met een knipoog naaar de kleuren van De Stijl. De opdrachtgever wilde bewust sprekende kleuren om daarmee zijn vak "zichbaar" te maken met zijn woning. Zowel buiten als binnen zijn de kleuren zichtbaar. De woning is gelegen aan een "eigen weg" Wijnma's Reed, een zijweg van de Stationsweg. Van het ontwerp is de oorspronkelijke presentatie tekening bijgevoegd. 

Sgrafitto is een techniek waarbij in verschillende gekleurde pleisterlagen wordt gekrast. Het totaal krijgt hiermee een grafisch uiterlijk. Dit kunstwerk is van Jentsje Popma en is aangebracht op een bedrijfsgebouw van een energiebedrijf. Deze techniek werd met name in de jaren ’60 en ’70 gebruikt. Dit kunstwerk dateert uit 1970

Kunstenaar: Jentsje Popma

Een bijzonder woonhuis, gebouwd in 'organische stijl', staat in Nes, de 'waterwoonwijk' bij Akkrum. Het huis is ontworpen door het Architectenbureau Alberts en Van Huut, o.a. bekend van het Gasuniegebouw in Groningen. Het huis is gebouwd in 1999, het jaar dat architect Ton Alberts overleed. Het bureau is onder leiding van Van Huut nog tot 1 januari 2024 door gegaan en heeft in deze periode nog het tussen 2010-2012 gebouwde Theater Sneek ontworpen. 

1970. In de tweede helft van de vorige eeuw waren drive-inwoningen populair en werden ze overal in Nederland gebouwd. Gelukkig is men daar mee opgehouden. Maar ze zijn wel karakteristiek voor die tijd, al werden de eerste drive-inwoningen in 1936 in Amsterdam gebouwd.

Jan Frearks van der Bij was eind jaren 50 en jaren 60 actief als monumentaal kunstenaar.

Hij maakte destijds muurschilderingen of mozaïken in keramiek, baksteen of glas, vooral 

voor christelijke scholen. Daarvan is helaas, door sloop van het gebouw waarop het was

aangebracht, of door weersinvloeden, slechts een beperkt aantal bewaard gebleven.

Dit mozaïek is in 1966 aangebracht op een zijmuur van het schoolgebouw aan de J.H. Knoop-

straat 3 in Leeuwarden  (waarin gevestigd Klein Mariënburg).

Het verkeert nog in goede staat en is erg de moeite waard om voor de toekomst bewaard te blijven

Architect A. Bonnema was in 1985 de architect voor de uitbreiding van het door P. de Vries in traditionele stijl ontworpen gemeentehuis. Er is niet gekozen voor een historiserende uitbreiding, maar voor een moderne toevoeging met spiegelglas, wit gestukte gevelwanden en natuursteen. 

Architect: P. de Vries

Iedereen die vanuit het westen naar Stiens rijdt of Stiens passeert ziet dit opvallende woonzorgcentrum wat gebouwd is in 1978. Onder Skilhiem valt natuurlijk ook het kleine dierenverblijf en het monument  De Skelp van Doede Boelstra uit 1981.

Het is een plek waar veel Stienser een binding mee hebben. Bijvoorbeeld omdat familie hier gewoond heeft.

In 1969 zijn de spuizluizen geplaatst toem de Lauwerszee werd afgesloten en het Lauwersmeer ontstond. Het sluizencomplex had tot 2007 de naam Lauwerssluizen; vanaf 2007 werd de naam gewijzigd in de J.R. Cleveringsluizen. De spuisluizen bestaan uit drie bouwwerken met ieder vier spuikanalen. Het sluizencomplex staat symbool voor een van de belangrijkste landschappelijke ingrepen in de naoorlogse periode en verdienen om die reden een monumentenstatus.

Deze kerk is in 1968 gebouwd en ontworpen door J. Vegter. Door de opheffing van enkele kerken in de directe omgeving, mede als gevolg van de daling van het kerkbezoek, is er naast de door Jo Vegter ontworpen kerk een nieuwe grotere kerk gebouwd, de Trinitas kerk (Evers architecten 2012). De oude, kleinere Europalaan kerk is nu een ontmoetingscentrum.

Architect: Neutelings Riedijk