Een toelichting over mijn inzending voor toevoeging van gebouwen aan de lijst.

Dit jaar ben ik vijftig jaar bezig als architect in Friesland en in de rest van Nederland. Sinds mei 1974 heb ik een groot aantal gebouwen mogen ontwerpen, die vervolgens gebouwd zijn en helaas zijn ook al een paar weer gesloopt en de gebruiksfunctie gewijzigd. Uitbreidingen en verbouw heeft ook bij een paar gebouwen plaatsgevonden. De categorie van gebouwen is van particuliere woningbouw, seriematige woningbouw voor huur en koop, winkels, kantoren, scholen, sportaccommodaties als drafbanen, sporthallen en zwembaden. Stedenbouwkundige plannen en restauratie behoren ook tot mijn activiteiten.

Zo is ook de uitbreiding en restauratie van het provinciehuis in Leeuwarden van begin jaren tachtig gesloopt. Ook staan op de nominatie voor sloop het zwembad de Welle te Drachten, het mbo college Friese Poort (Firda) te Drachten en het (voormalig en nu leegstaande) gemeentehuis te Ijlst. Op zich jammer, maar misschien noodzakelijk? 

Daarom is het belangrijk dat er nu aan iedereen wordt gevraagd tips te geven voor het behoud van Friese gebouwen om op de lijst te zetten van jong erfgoed. Mijn projecten worden niet voorgedragen voor eigen eer en glorie, maar om een eventueel een bijdrage te leveren aan een mogelijk behoud.

De woning, ontworpen door G. Daan, onderscheidt zich door de een schilsgewijs opgebouwde plattegrond. Het is gerealiseerd in 1990 en voegt zich volledig naar de omgeving, de weilanden aan de ene zijde, het water aan de andere zijde.

Architect: D.A. de Haan

Het gebouw van Tresoar aan de Boterhoek 1 te Leeuwarden is een ontwerp van de architect Piet H. Tauber uit 1966. Het staat tussen het open plein van het Oldehoofster Kerkhof en het park De Prinsentuin. Op een later moment is een nieuwe entree gebouwd aan de voorkant, ontworpen door BRT Architecten en is het gebouw verbonden met Boterhoek 3 via een transparante loopbrug.

Het entreegebouw van het voormalig Fries Museum verbindt enkele gebouwen op een uitzonderlijke manier. De aanpassing is echter meer dan de entree. Het omhelst ook het creëren van additionele ruimten die deels onder het straatniveau liggen. Het is een eigentijdse invulling die zich aanpast aan de omliggende gebouwen.

Architect: G. Daan uit 1995.

Het gebouw van Abe Bonnema was de eerste hoogbouw (1988) na de gallerijflats. Kenmerkend om zijn witte gevel.

Postkantoren hadden een belangrijke functie in de periode na 1965. Er werden in die periode een groot aantal lokale vestigingen gerealiseerd. Na 2000 verloren ze langzaamaan hun functie, mede door de digitalisering. Dit pand is ontworpen door P. de Vries en gerealiseerd in 1965. Het voegt zich op een prachtige wijze in de bestaande gevelwand, maar onderscheid zich als afzonderlijk gebouw.

Architect: P. de Vries

De voormalige kleuterschool in Garyp, van architect Sytze de Jong uit Paterswolde, is in 1993 / 1994 verbouwd en uitgebreid tot drie ruime gelijkvloerse woningen door architect Gunnar Daan. Daarbij is de oorspronkelijke zeshoekige vorm gehandhaafd. Ook nog origineel vanuit de kleuterschool van destijds, zijn de zeshoekige dakkoepels met licht trapezium gevormde raampjes. 

Twee winkels ontworpen door J. de Vries in 1968 en 1973 geven een moderne invulling aan een verder klassieke gevelwand, zonder dat het afbreuk doet aan de gevelwand zelf. De invulling is geheel verschillend, maar vullen elkaar aan.

Architect: Jan de Vries

Het Aquaverium aan de westzijde van watersportdorp Grou (gebouwd in het jaar 2000) is ontworpen door de bekende architect Gunnar Daan. Het gigantische gebouw met een vloeroppervlak van ca. 10.000 m2 is gebouwd als plek voor een permanente watersport-tentoonstelling. De ligging aan de snelweg A32, halverwege Leeuwarden-Heerenveen is strategisch. Het is grotendeels gebouwd van glas, staal en hout. Het Aquaverium straalt een en al watersport uit met bijvoorbeeld een groot golvend dak waarop de 6 vlaggenmasten doen denken aan dobberende zeilbootjes.

Voor de elektriciteitscentrale staat het kunstwerk de Heilige Grond, naar een ontwerp van J. van der Meij en gerealiseerd in 1976. Het zijn drie monumentale zuilen van 11 meter hoog en voorzien van een reliëf met mythische dier- en mensfiguren in een weelderige flora.

Kunstenaar: J. van der Mej