Een toelichting over mijn inzending voor toevoeging van gebouwen aan de lijst.

Dit jaar ben ik vijftig jaar bezig als architect in Friesland en in de rest van Nederland. Sinds mei 1974 heb ik een groot aantal gebouwen mogen ontwerpen, die vervolgens gebouwd zijn en helaas zijn ook al een paar weer gesloopt en de gebruiksfunctie gewijzigd. Uitbreidingen en verbouw heeft ook bij een paar gebouwen plaatsgevonden. De categorie van gebouwen is van particuliere woningbouw, seriematige woningbouw voor huur en koop, winkels, kantoren, scholen, sportaccommodaties als drafbanen, sporthallen en zwembaden. Stedenbouwkundige plannen en restauratie behoren ook tot mijn activiteiten.

Zo is ook de uitbreiding en restauratie van het provinciehuis in Leeuwarden van begin jaren tachtig gesloopt. Ook staan op de nominatie voor sloop het zwembad de Welle te Drachten, het mbo college Friese Poort (Firda) te Drachten en het (voormalig en nu leegstaande) gemeentehuis te Ijlst. Op zich jammer, maar misschien noodzakelijk? 

Daarom is het belangrijk dat er nu aan iedereen wordt gevraagd tips te geven voor het behoud van Friese gebouwen om op de lijst te zetten van jong erfgoed. Mijn projecten worden niet voorgedragen voor eigen eer en glorie, maar om een eventueel een bijdrage te leveren aan een mogelijk behoud.

De vuurtoren van Harlingen is nu niet direct jong erfgoed. Het is in 1922 in gebruik genomen. Nadat de vuurtoren buiten gebruik was gesteld, is het gebouw herontwikkeld tot een verblijfsruimte voor maximaal vier personen. Het ontwerp is van B. Pietersma die oud en nieuw heeft laten samensmelten.

Architect: B. Pietersma

Het kantongerecht is een gebouw uit 1974 en stamt uit een periode dat gerechtelijke diensten, zoals dit kantongerecht, nog een relatief klein verzorgingsgebied hadden. Het gebouw is neergezet door de Rijksgebouwendienst. Door de centralisatie zijn de meeste kantongerechten opgeheven. Heerenveen werd in 2013 gesloten.

Architect: Ir. J. de Bruin

De Achmeatoer mat kostte wat it kost beskermd wurde. It is beeldbepalend foar de skyline fan Ljouwert. Ik kij my herinnerje dat ik 'm ris koe sjen fan âf de dunen fan Skylge. 

Toen ik as 17-jierige begon mei myn opleiding yn Ljouwert ferdwaalde ik gau yne sted. Mar ik koe altyd myn paad werom fyne troch de Achmeatoer. No wenje ik ik hjir alwer 6 jier, en Ljouwert soe Ljouwert net weze sûnder. It soarget dr foar dat ùs sted grut en wrâlds oanfielt.  

ek is dr ûntworpen troch de grutste neioarlochse architect dy't Fryslân kint hawt: Abe Bonnema.

De ruilverkavelingen hebben 85% van het Friese landschap op de schop genomen. Het omvatte niet alleen uit de herverdeling van land, maar ook de aanleg van wegen, elektriciteitsvoorzieningen, het verlagen van het waterpeil en de realisatie van nieuwe boerderijen. Deze boerderijen zijn kenmerkend voor de veranderingen die plaatsvonden in die periode. De boerderij werd in 1976 gerealiseerd.

Kijk hier naar het verhaal van het het ontstaan van de boerderij, verteld door de eigenaar Foppe Hemminga

Sinds de tweede wereldoorlog hebben zich mensen uit diverse windstreken gevestigd in Fryslân. Ze brachten hun eigen religie met zich mee en dat leidde tot de oprichting van nieuwe religieuze gebouwen. Een voorbeeld is de Tibetaanse boeddhistische tempel in Hantum. Een bijzonder gebouw in het Friese landschap. Het is gebouwd in 1986.

Architect: C. Ronstadt

De ecokathedraal is in 1970 gestart door landschapsarchitect Louis le Roy. Het is een complex waar met niet gebruikte bouwmaterialen bijzondere vormen werden gecreëerd zonder gebruik van cement of andere hechtingsmiddelen. Hierdoor kreeg de natuur (planten en insecten) vrij toegang tot deze bouwsels. Tot op de dag van vandaag wordt er “doorgebouwd”.

De Antillenflat is gebouwd in 1969 naar een ontwerp van Van de Broek en Bakema. Dit gemeentelijk monument is bijzonder omdat de woningen zijn gebouwd als maisonnettes, een split level woning met twee verdiepingen. Inmiddels is het complex gerenoveerd nadat de galerij deels was ingestort. Het heeft nu een transparante glazen entree gekregen.

Architect: Van de Broek en Bakema

Dit is een voorbeeld van een renovatie van een stationsgebouw, waarbij de aanbouw zodanig transparant is vormgegeven dat het traditionele gebouw volledig herkenbaar blijft. Het is ontworpen door architectenbureau P.A.M. van Kilsdonk in 1990.

Het pand is gebouwd in 1997 en is opvallend vanwege de 8-kantige vorm van zowel de wit gemetselde basis, de glazen verdieping met omloop als van het fors overstekende tentdak van metaal. Ook het rode en gele kleurgebruik valt op. Het pand staat iets ten noorden van Wiuwert op een rond 'omgracht' perceel in het open weidelandschap, pal aan de N384. Tegenwoordig is het pand in gebruik als kantoor van de Bond van Friese Vogelbeschermingswachten (BFVW).