Gemalen spelen een belangrijke rol in de verandering die het Friese landschap heeft doorgemaakt. Beheersing van het waterpeil heeft de beschikbaarheid van landbouwgrond vergroot. Meestal hebben kleine gemalen geen eigen identiteit. Het is vaak een massaproduct. Dit gemaal, gebouwd in 1999, ontworpen door Olga architecten heeft een eigen gezicht.

Architect: Olga Architecten

In de jaren ’50 en ’60 groeiden de steden hard met grootschalige nieuwbouw wijken. Zo ook Leeuwarden. Voorbeelden zijn Heechterp en Bilgaard. Het besef drong door dat deze groeiende stedelijk bevolking behoefte had aan recreatievoorzieningen in de buurt. De Groene Ster is een gecreëerd natuurgebied met een grote diversiteit aan recreatievoorzieningen.

Een toelichting over mijn inzending voor toevoeging van gebouwen aan de lijst.

Dit jaar ben ik vijftig jaar bezig als architect in Friesland en in de rest van Nederland. Sinds mei 1974 heb ik een groot aantal gebouwen mogen ontwerpen, die vervolgens gebouwd zijn en helaas zijn ook al een paar weer gesloopt en de gebruiksfunctie gewijzigd. Uitbreidingen en verbouw heeft ook bij een paar gebouwen plaatsgevonden. De categorie van gebouwen is van particuliere woningbouw, seriematige woningbouw voor huur en koop, winkels, kantoren, scholen, sportaccommodaties als drafbanen, sporthallen en zwembaden. Stedenbouwkundige plannen en restauratie behoren ook tot mijn activiteiten.

Zo is ook de uitbreiding en restauratie van het provinciehuis in Leeuwarden van begin jaren tachtig gesloopt. Ook staan op de nominatie voor sloop het zwembad de Welle te Drachten, het mbo college Friese Poort (Firda) te Drachten en het (voormalig en nu leegstaande) gemeentehuis te Ijlst. Op zich jammer, maar misschien noodzakelijk? 

Daarom is het belangrijk dat er nu aan iedereen wordt gevraagd tips te geven voor het behoud van Friese gebouwen om op de lijst te zetten van jong erfgoed. Mijn projecten worden niet voorgedragen voor eigen eer en glorie, maar om eventueel een bijdrage te leveren aan een mogelijk behoud.

In 1969 zijn de spuizluizen geplaatst toem de Lauwerszee werd afgesloten en het Lauwersmeer ontstond. Het sluizencomplex had tot 2007 de naam Lauwerssluizen; vanaf 2007 werd de naam gewijzigd in de J.R. Cleveringsluizen. De spuisluizen bestaan uit drie bouwwerken met ieder vier spuikanalen. Het sluizencomplex staat symbool voor een van de belangrijkste landschappelijke ingrepen in de naoorlogse periode en verdienen om die reden een monumentenstatus.

Mooie betonstructuur. Open aan onderzijde. 

Deze kerk is in 1968 gebouwd en ontworpen door J. Vegter. Door de opheffing van enkele kerken in de directe omgeving, mede als gevolg van de daling van het kerkbezoek, is er naast de door Jo Vegter ontworpen kerk een nieuwe grotere kerk gebouwd, de Trinitas kerk (Evers architecten 2012). De oude, kleinere Europalaan kerk is nu een ontmoetingscentrum.

Architect: Neutelings Riedijk

De kerk “Christus licht der wereld” is gebouwd in 1971 naar een ontwerp van H.J. van Wissen. Het is een modern kerkgebouw zonder een karakteristieke kerktoren.

Architect: H.J. van Wissen

Het gebouw is een opslag voor strooizout en is ontworpen door Neutelings Riedijk architecten. Het is in 1998 opgeleverd. Het ontwerp heeft een ongebruikelijke vorm voor wat in essentie een bedrijfshal is.

Architect: Neutelings Riedijk

Dit modern vormgegeven carillion staat precies in het (winkel)centrum. Het is een prima herkenningspunt. Ook voorhet maken van afspraken is deze plek heel herkenbaar en geschikt.

Het carillon in Drachten is ontworpen door architect Gunnar Daan en werd gebouwd in 1996. Het carillon staat waar vroeger de ophaalbrug over de Drachtster vaart was.

Al in het structuurplan van 1957 werd een “monumentale poort” bij de oostelijke invalsweg van Drachten voorzien. De Tjaarda flats, drie in totaal, werden gebouwd in 1972 naar het ontwerp van De Broek en Bakema en vormen de eerste aanblik van Drachten vanuit het oosten. Architect: Van de Broek & Bakema