Uniastate in Bears was een state van de familie Unia die in 1756 werd afgebroken. Alleen het poortgebouw is blijven staan. In 1990 is het initiatief genomen om de geschiedenis van de state te laten herleven. B. Mulder heeft een stalen replica ontworpen die een transparant beeld geeft van de state.

Kunstenaar: Bep Mulder

Het Schalsumerplan is ontworpen door architect J.J.M. Vegter die ook Rijksbouwmeester is geweest. Het plan is gerealiseerd tussen 1975 en 1990 en kenmerkt zich door een recht stratenpatroon, een lage dichtheid met veel twee onder één kap woningen.

Architect: Burggraaf

Een toelichting over mijn inzending voor toevoeging van gebouwen aan de lijst.

Dit jaar ben ik vijftig jaar bezig als architect in Friesland en in de rest van Nederland. Sinds mei 1974 heb ik een groot aantal gebouwen mogen ontwerpen, die vervolgens gebouwd zijn en helaas zijn ook al een paar weer gesloopt en de gebruiksfunctie gewijzigd. Uitbreidingen en verbouw heeft ook bij een paar gebouwen plaatsgevonden. De categorie van gebouwen is van particuliere woningbouw, seriematige woningbouw voor huur en koop, winkels, kantoren, scholen, sportaccommodaties als drafbanen, sporthallen en zwembaden. Stedenbouwkundige plannen en restauratie behoren ook tot mijn activiteiten.

Zo is ook de uitbreiding en restauratie van het provinciehuis in Leeuwarden van begin jaren tachtig gesloopt. Ook staan op de nominatie voor sloop het zwembad de Welle te Drachten, het mbo college Friese Poort (Firda) te Drachten en het (voormalig en nu leegstaande) gemeentehuis te Ijlst. Op zich jammer, maar misschien noodzakelijk? 

Daarom is het belangrijk dat er nu aan iedereen wordt gevraagd tips te geven voor het behoud van Friese gebouwen om op de lijst te zetten van jong erfgoed. Mijn projecten worden niet voorgedragen voor eigen eer en glorie, maar om eventueel een bijdrage te leveren aan een mogelijk behoud.

Postkantoren hadden een belangrijke functie in de periode na 1965. Er werden in die periode een groot aantal lokale vestigingen gerealiseerd. Na 2000 verloren ze langzaamaan hun functie, mede door de digitalisering. Dit pand is ontworpen door P. de Vries en gerealiseerd in 1965. Het voegt zich op een prachtige wijze in de bestaande gevelwand, maar onderscheid zich als afzonderlijk gebouw.

Architect: P. de Vries

Al in het structuurplan van 1957 werd een “monumentale poort” bij de oostelijke invalsweg van Drachten voorzien. De Tjaarda flats, drie in totaal, werden gebouwd in 1972 naar het ontwerp van De Broek en Bakema en vormen de eerste aanblik van Drachten vanuit het oosten. Architect: Van de Broek & Bakema

Dit is een voorbeeld van een renovatie van een stationsgebouw, waarbij de aanbouw zodanig transparant is vormgegeven dat het traditionele gebouw volledig herkenbaar blijft. Het is ontworpen door architectenbureau P.A.M. van Kilsdonk in 1990.

De woning, ontworpen door G. Daan, onderscheidt zich door de een schilsgewijs opgebouwde plattegrond. Het is gerealiseerd in 1990 en voegt zich volledig naar de omgeving, de weilanden aan de ene zijde, het water aan de andere zijde.

Architect: D.A. de Haan

In 1976 was de wijk Camminghaburen in aanleg en meerdere architecten werkten met elkaar in een ontwerpteam voor diverse locaties in de nieuwe wijk. Voor opdrachtgever Beter Wonen kreeg het architectenbureau Van Manen & Zwart/architect Dick Meulenbelt in Drachten de opdracht voor het ontwerpen van 133 sociale huurwoningen. De eentonige woningbouw van na de oorlog kreeg een geweldige wending in de architectuurstijl. Geen rechte rijen en gelijkvormigheid, maar veel beweging in hoog en laag. Zo ook deze woningen. De rijenbouw werd een aanschakeling van meerdere woningtypen. Daarom een te behouden stijl, zo kenmerkend voor die tijd.

Architect P.A. Timans ontwierp dit bedrijfscomplex dat in 1992 is gerealiseerd. Het contrast tussen kantoor en fabriekshal is verzacht door de ontwerp elementen van het kantoor terug te laten komen in de fabriekshal.

Architect: P.A. Timans

Deze uitkijktoren is ontworpen door D. de Haan en heeft een vorm waaraan de naam is ontleend. De toren is een stalen constructie die bekleed is met Larikshout dat volledig vergrijst over tijd. Het wordt één met de bosrand waar het is gesitueerd. Het is gerealiseerd in 1990.

Architect: D.A. de Haan